Yn yr astudiaeth achos hon, edrychwn ar enghraifft o achos lle rhoddwyd cerydd i gofrestrai yn dilyn achos a brofwyd o ymddygiad proffesiynol annerbyniol, yn ymwneud â’i ddefnydd o gyfryngau cymdeithasol.

Crynodeb o’r achos

Cafodd Cyngor y Gweithlu Addysg (CGA) atgyfeiriad gan gyflogwr ar ôl i aelod o staff cofrestredig gael ei ddiswyddo. Diswyddwyd y cofrestrai oherwydd y bu’n rhannu negeseuon personol, trwy Facebook Messenger, gyda chyn-ddysgwr.

Yn ystod y gwrandawiad hwn, gofynnwyd i’r Pwyllgor Priodoldeb i Ymarfer ystyried p’un a oedd yr honiadau canlynol wedi’u profi:

• bod yr unigolyn wedi defnyddio cyfryngau cymdeithasol yn amhriodol ac yn amhroffesiynol gyda chyn-ddysgwr sy’n blentyn o hyd
• o ganlyniad i’w ymddygiad, nad oedd yr unigolyn wedi cydymffurfio â hyfforddiant diogelu

Nid oedd y cofrestrai wedi mynychu’r gwrandawiad, ac ni chynrychiolwyd ef ychwaith.

Ar ôl ystyried y Gweithdrefnau a Rheolau Disgyblu Priodoldeb i Ymarfer  a chyngor gan gynghorydd cyfreithiol annibynnol, roedd y Pwyllgor yn fodlon y gallai’r gwrandawiad symud ymlaen yn ei absenoldeb.

Canfyddiadau’r Pwyllgor

Ystyriodd y Pwyllgor (gyda chymorth cynghorydd cyfreithiol annibynnol drwy gydol yr achos) y dystiolaeth a ddarparwyd iddo a ph’un a fyddai’r cyhoedd o’r farn bod yr honiadau’n gyfystyr â chamymddwyn, o ystyried natur agored i niwed y dysgwyr dan sylw.

Canfu fod yr holl honiadau wedi’u profi a gosododd Gerydd ar gofrestriad yr unigolyn am gyfnod o ddwy flynedd. Roedd hyn yn golygu y byddai’n gallu parhau i weithio fel cofrestrai ar hyd cyfnod y Cerydd, ond y byddai’r Cerydd yn weladwy’n gyhoeddus i unrhyw un a fyddai’n chwilio’r Gofrestr Ymarferwyr Addysg.

Y Cod Ymddygiad ac Ymarfer Proffesiynol

Yn yr achos hwn, roedd yr unigolyn yn torri sawl un o egwyddorion y Cod, gan gynnwys:

1.1 yn cydnabod eu cyfrifoldeb personol fel model rôl a ffigur cyhoeddus, i gynnal ymddiriedaeth a hyder y cyhoedd yn y proffesiynau addysg, a hynny yn y gweithle a thu allan iddo

1.2 yn cynnal perthnasoedd â dysgwyr a phobl ifanc mewn modd proffesiynol, drwy:

• gyfathrebu â dysgwyr a phobl ifanc yn barchus, mewn ffordd sy’n briodol iddynt
• defnyddio pob math o ddull cyfathrebu mewn modd priodol a chyfrifol, yn arbennig y cyfryngau cymdeithasol
• cynnal ffiniau proffesiynol

2.1 yn atebol am eu hymddygiad a’u cymhwysedd proffesiynol

2.4 yn glynu wrth safonau ymddygiad cyfreithlon, mewn modd sy’n cyd-fynd â bod yn aelod o’r proffesiwn addysg

4.2 yn gwybod, yn deall ac yn cydymffurfio â pholisïau, gweithdrefnau a chanllawiau cyfredol sy’n berthnasol i’w hymarfer

4.3 yn gwybod, yn deall ac yn cydymffurfio â pholisïau, gweithdrefnau a chanllawiau diogelu cyfredol sy’n berthnasol i’w hymarfer

Gwersi a ddysgwyd

Mae’r cyfryngau cymdeithasol yn arf pwerus ac mae llawer ohonom yn eu defnyddio bob dydd i ffurfio a chynnal perthnasoedd personol a phroffesiynol, rhannu newyddion, a chefnogi datblygiad proffesiynol. Ond i addysgwyr, mae cyfrifoldebau a risgiau penodol yn gysylltiedig.

Mae’r Cod yn amlinellu’n glir yr hyn a ddisgwylir gennych fel ymarferydd addysg ac mae yno i helpu i arwain eich crebwyll a’ch penderfyniadau.

Dyma rai pwyntiau pwysig i’w cofio wrth ddefnyddio cyfryngau cymdeithasol.

• Gwiriwch bolisïau a gweithdrefnau eich sefydliad – defnyddiwch sianeli cyfathrebu swyddogol a chytunedig yn unig.
• Parchwch gyfrinachedd – peidiwch â thrafod dysgwyr, pobl ifanc, rhieni, cydweithwyr, na’ch gweithle. A pheidiwch byth â rhannu gwybodaeth bersonol na chyfrinachol ar-lein, p’un a yw’n ymwneud â chi neu bobl eraill.
• Cynhaliwch ffiniau – weithiau, gall natur anffurfiol cyfryngau cymdeithasol gymylu’r ffiniau rhwng ein bywydau proffesiynol a phersonol. Gwnewch yn siŵr eich bod yn cynnal yr un ffiniau ag y byddech wrth ryngweithio all-lein.
• Byddwch yn barchus ac yn garedig – mae’r hyn rydych yn ei ddweud ar-lein yn adlewyrchu arnoch chi, eich cyflogwr, a’ch proffesiwn. Dylech drin pobl eraill â’r un cwrteisi ag y byddech petaech yn ymgysylltu wyneb yn wyneb.
• Ceisiwch osgoi cynnwys amhriodol – cofiwch, gall eich ymddygiad ar-lein arwain at ganlyniadau difrifol, gan gynnwys camau gweithredu troseddol neu sifil.

Nid yw’r safonau a ddisgwylir gennych yn newid ar-lein. Gall gweithredu’n broffesiynol bob amser helpu i sicrhau nad yw’ch cofrestriad yn destun amheuaeth.

Darllen ychwanegol a chanllawiau

• Cod Ymddygiad ac Ymarfer Proffesiynol
• Canllaw arfer da: Defnyddio cyfryngau cymdeithasol yn gyfrifol
• Gweminar Cyfryngau Cymdeithasol a’r Cod
• Animeiddiad: Y cod ar waith: cyfryngau cymdeithasol a’r Cod

Rhagor o wybodaeth am ein gwaith priodoldeb i ymarfer.